Antón Lamazares (Galicia, 1954) malarz hiszpański z tzw. pokolenia 80, do którego należą również José María Sicilia, Miquel Barceló i Víctor Mira. W pracach wykonanych na drewnie i kartonie stworzył własny język eksperymentując z lakierami i innymi materiałami. Jego styl ewoluuje od ludycznego ekspresjonizmu po informalizm i abstrakcję, by w ostatnim okresie skierować się ku minimalizmowi, w którego języku prowadzą ze sobą dialog dusza i pamięć, duchowość i zmysły, oniryzm i poezja. Jego prace były wystawiane w wielu miastach na kilku kontynentach; należą do zbiorów m. in. Muzeum Narodowego im. Królowej Zofii w Madrycie, Galisyjskiego Centrum Sztuki Współczesnej i Muzeum Sztuki Współczesnej w Madrycie, a także licznych fundacji i kolekcji prywatnych.

Pierwsze lata: malarstwo i poezja
(Galicja, 1954-1977)

Lamazares urodził się 2 stycznia 1954 w miejscowości Maceira koło Lalín, w galisyjskiej prowincji Pontevedra. Wiejskie otoczenie z okresu dzieciństwa pozostawi trwały ślad w jego wyobraźni i całym procesie twórczym. W latach 1963-1969 pobiera nauki i mieszka w internacie franciszkanów w Herbón. Z pasją oddaje się wówczas lekturze dzieł literackich, szczególnie klasyki greckiej i rzymskiej. Pod koniec lat sześćdziesiątych zaczyna pisać poezję, zaprzyjaźnia się z pisarzem Alvarem Cunqueiro oraz malarzami Laxeiro i Manuelem Pesqueirą, którzy będą dla niego pierwszymi autorytetami w dziedzinie sztuk plastycznych. Zainteresowania twórcze Lamazaresa ewoluują powoli w kierunku malarstwa, w którym był samoukiem. W roku 1972 realizuje długą i bardzo ważną dla jego rozwoju podróż po krajach europejskich, gdzie uczy się sztuki malarskiej „bezpośrednio” od podziwianych przez siebie mistrzów: Van Gogha, Paula Klee, Rembrandta i Joana Miró. Inspiracje będzie czerpał również z dzieł Tàpiesa, Millaresa, Giacomettiego i Bacona, a także malarstwa średniowiecznego i sztuki Oceanii.

Po powrocie do kraju zamieszkuje w Barcelonie, gdzie pracuje jako robotnik budowlany i poznaje barcelońskie ośrodki sztuki, szczególnie kolekcje malarstwa romańskiego Muzeum Marés i Narodowe Muzeum Sztuki Katalonii. Później przenosi się do Madrytu. W stolicy odnajduje swojego dawnego mistrza Laxeiro i poznaje poetę Carlosa Orozę, którego przyjaźń będzie miała ogromny wpływ na jego rozwój; wzajemne przenikanie malarstwa i poezji cechować będzie całą jego twórczość.

W 1973 roku, mając zaledwie 19 lat, prezentuje swoje obrazy na wystawach zbiorowych i indywidualnych. W 1975 rozpoczyna zasadniczą służbę wojskową w jednostce marynarki w El Ferrol. 27 września tego roku dociera do niego wiadomość o ostatnich egzekucjach, których dokonuje frankistowski rząd po tzw. Procesie w Burgos; wyrok wykonano między innymi na przyjacielu Lazaresa, Humberto Baenie, dwudziestopięcioletnim mieszkańcu Pontevedry. Malarz popada w ciężką depresję, zostaje pacjentem oddziału psychiatrycznego. W okresie tym napisze Adibal.

Od ekspresjonizmu i artepovera do malarstwa dwustronnego
(Madryt - Nowy Jork, 1978-1989)

W 1978 przenosi się do Madrytu, gdzie zawiera przyjaźń z malarzem Alfonsem Freile, właścicielką galerii Juaną Mordó, krytykiem sztuki i poetą Santiago Amonem, a także z neurologiem Alberto Porterą skupiającym wokół siebie licznych artystów – pisarzy, filmowców, muzyków i malarzy, którzy w weekendy spotykają się w jego wiejskiej posiadłości w Mataborricos, gdzie Lamazares organizuje plenerową wystawę w 1979.

Lata osiemdziesiąte to okres wytężonej pracy, która owocuje wieloma sukcesami. Nim ukończy trzydzieści lat Lamazares zdobędzie uznanie zarówno w kraju jak i zagranicą. Jego obrazy, oniryczne i ludyczne zarazem, wpisują się w estetykę ekspresjonizmu, wyróżniają się przy tym intensywnością barw i niezwykłą oryginalnością. Prezentuje swoje prace w galerii Juany Mordó w Madrycie, Elisabeth Franck w Belgii oraz w barcelońskiej Sali Gaspar. Wkrótce udaje się do Nowego Jorku jako stypendysta Fundacji Fulbrighta. Jego malarstwo, wyraźnie zmierzające w kierunku czystej materialności, zostaje zaprezentowane w nowojorskiej galerii Bruno Fachetti. Dzieli życie między Nowy Jork i Salamankę, a w 1988 podróżuje do Azji Mniejszej (głównie po to, by odwiedzić świątynię Apollina w Didimie, w hołdzie Hiperionowi Hölderlina) i Stambułu, którego bizantyjskie kościoły wywierają na nim ogromne wrażenie. Wpływ estetyki bizantyjskiej widoczny jest w pracach łączących w jednolitą formę różne gatunki drewna, które wystawia w Galerii Miguel Marcos. W 1990 przygotowuje nowy cykl prac –zaprojektowanych tak, by móc je oglądać z dwóch stron, które nazywa właśnie dwustronnymi.

Obrazy-rzeźby i malarstwo wielkoformatowe
(Par-Madryt, 1990-2003)

W latach 1990-1991 przebywa w Paryżu na stypendium Cité des Arts, a w 1991 roku otwiera dużą pracownię w Madrycie, gdzie pracuje nad dwoma cyklami: Gracias vagabundas i Desazón de vagabundos. Na zaproszenie Galisyjskiego Centrum Sztuki Współczesnej od maja do listopada 1996 roku mieszka w Galicji i maluje cykl Gracias do lugar: Eidos de Rosalía, Eidos de Bama. Od czerwca do listopada 1997 roku, przebywając w Santa Baia de Matalobos, maluje w plenerze Bés de Santa Baia. W 1998 maluje w Madrycie cykl Titania e Brao w hołdzie kastylijskiej  kanikule, po czym oddaje się pracy nad PolenAdelán. Realizuje również prace graficzne, m. in. grafiki, które towarzyszą pięciu tekstom Gustava Martína Garzo w książce El Canto de la Cabeza, oraz litografie, którymi opatrzone jest Itinerarium Egerii, przyjęte entuzjastycznie przez Le Monde Diplomatique, który nominuje je do nagrody „Książki roku” we Francji. W 2001 roku ma miejsce wielka wystawa prac Lamazaresa w Estación Marítima w Coruñi zatytułowana Un saco de pan duro.

Obok dzieł takich artystów, jak Saura, Chirino, Hernández Pijuan, Millares, Serrano, Oteiza czy Tàpies, prace Lamazaresa zostały zakwalifikowane do promocji międzynarodowej w ramach programu Sztuka Hiszpańska Za Granicą realizowanego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Hiszpanii (SEACEX). Artysta podróżuje do Florencji i Asyżu, aby bliżej zapoznać się z niektórymi dziełami sztuki renesansowej, a także ze światem Św. Franciszka, któremu poświęca nowy cykl Follente Bemil.

Od abstrakcji do poetyckiego minimalizmu
(Berlin, od 2004)

Przenosi się do Berlina, gdzie mieszka do dziś. Po śmierci ojca rozpoczyna cykl E fai frío no lume. Duże wystawy jego prac organizowane są w Słowenii i na Węgrzech, w Muzeum Kiscelli w Budapeszcie. Pracuje również nad cyklem Domus Omnia i wykonuje grafiki do dwóch tomów poezji Orozy: Deseo sin trámite, w którym zamieszcza jeden sitodruk i Un sentimiento ingrávido recorre el ambiente opatrzony pięcioma litografiami. W 2008 prezentuje Horizonte sin dueño w Galerii Narodowej Jordanii w Ammanie i antologie swoich grafik w Instytucie Cervantesa w Damaszku; poeta Taher Riyad poświęca mu tom wierszy zatytułowany Cantos de Lamazares.

W 2009 wystawia swoje prace w nowojorskim Queen Sofía Spanish Institute oraz w hiszpańskim Orense, w Centro Cultural de la Diputación. Uczestniczy również w wystawie objazdowej poświęconej poecie Vicentemu Aleixandre i otrzymuje Nagrodę Laxeiro za całokształt pracy. W 2010 wystawia swoje prace w Kościele Uniwersyteckim w Santiago de Compostela oraz w Tui, gdzie na międzynarodowym festiwalu filmowym Play-Doc rodzeństwo Nayra i Javier Sanz prezentują długometrażowy film Horizonte sin dueño (Rinoceronte Films) opowiadający o malarstwie, poezji i naturze z perspektywy Antona Lamazaresa.

 


 

 

 
© www.antonlamazares.com